Karbüratörlü Yakıt Sistemi
Motorun her devrinde ihtiyacı olan yakıtı silindirlere gönderen sistemdir. Sistemin Çalışması Motorun çalışması ile birlikte krank milinin dönmesiyle beraber ondan hareket alan kam mili de döner. Kam mili benzin otomatiğine hareket verir. Benzin otomatiği ise depodaki benzini emerek, karbüratöre benzini pompalamasını sağlar. Karbüratörde benzin ile havayı motorun o anki yol ve yük durumuna göre ayarlayarak manifoldlar yardımıyla açık olan emme supabından silindirler içerisine dolmasını sağlar.
Şekil 8’de karbüratörlü bir motorun yakıt sistemi görülmektedir
Yakıt Sistemi Parçaları:
Yakıt deposu: Motor için gerekli yakıtı güvenli bir şekilde depolamaya yarar. İçerisinde bulunanşamandıra yardımıyla da depodaki yakıt miktarını gösterge tablosuna bildirir.
Yakıt pompası: Yakıt Pompası (Benzin Otomatiği)Yakıt deposundaki benzini emerek karbüratöre basınçlı bir şekilde gitmesini sağlar.
Karbüratör: Karbüratör Motorun her türlü çalışma şartları altında, ihtiyacı olan benzin-hava karışımını 1/15oranında sağlar.
Emme manifoldu: Emme Manifoldu Karbüratörden gelen benzin-hava karışımının silindirlere iletilmesini sağlar.
Hava Filitresi: Karbüratöre giren havayı süzerek, içerisindeki yabancı maddeleri (toz, toprakvb.)temizler.
Yağlama Sistemi
Sürtünme ve Yağlama Yağı
Sürtünme, hareket halinde olan veya hareket ettirilmek istenen bir cismin hareket yönünün aksi yönünde gelişme gösteren bir kuvvettir. Yağlama yağı genel olarak iki katıcismi birbirinden ayırmak ve sürtünme gücünü en aza indirerek kolay hareketini sağlamakamacıyla kullanılan maddedir.
Şekil 9’da motorum yağlama sistemi ile ilgili parçaları görülmektedir
Motor Yağının Görevleri
Yağlama Görevi:
Piston ve silindir arasında segmanlar vasıtasıyla yağ filmi oluşturarak sürtünmeyi en aza indirmek ve metal yüzeylerin aşınmalarını azaltmak, kompresyon kaçağının önlenmesine yardımcı olmak, yataklar ve muylular arasındaki boşluk nedeniyle meydana gelebilecek vuruntuyu yok ederek gürültü ve sesleri azaltmak
Soğutma Görevi:
Motor çalışmaya başladığı zaman motor yağı çok hızlı bir şekilde dolaşım halinde bulunur. Ortalama olarak yağ pompası yağı dakikada 4-6 defa devrettirir. Devreden yağ, parçaların ısısını da alarak kartere döner.Karterin hava akımı ile temas eden dış yüzeylerinden ısıyı havaya iletir ve normal çalışma sıcaklığını korur.İş makinesı motorlarında ayrıca bir motor yağ soğutucusuda bulunabilir
Temizlik görevi:
Sistemdeki küçük partikülleri ve artıkları söküp atar. Motor yağında bulunan temizleyici katkılar nedeniyle yağın rengi ,değişimden sonra siyahlaşır.
Yağlama Elemanları:
Yağ Süzgeci
Motor yağlama kanallarında dolaşım yapan yağın kartere kadar getirdiği yabancı maddelerin tekrar yağ pompasından geçerek yağ pompasını aşındırmaması ve sisteme temiz yağın basılmasını sağlar. Madeni telden yapılmıştır. Doğrudan doğruya yağ pompası üzerine takıldığı gibi bir ara boru ile pompa emiş kanalına da bağlanabilir. Sabit ve yüzen tipleri vardır. Çok fazla eğimli arazide çalışan dozer gibi iş makinalarında iki adet emiş süzgeci bulunabilir
yağ Pompası
Karterdeki motorun yağ delikleri ve yağ kanallarında belli bir basınç altında dolaştırarak sistemde yağlanması gereken yerlere gönderir, genellikle kam milinden hareket alır. Dişli, rotorlu paletli, pistonlu tipleri mevcuttur
Basınç Ayar Valfi
Uygulanan yağlama için motor yağ basıncının her motor devrinde istenilen değerlerde olması gerekir. Motor devri yükseldikçe motor yağ basıncının çok fazla yükselmemesi için ana yağ kanalının herhangi bir yerinde basınç ayar valfi bulunur.Basınç ayar valfi normalden yüksek basınç olduğu zaman yağın kısa devre yaparak kartere geri dönmesini sağlar.
Yağ Filtresi
Karbon zerrecikleri, toz ve pislikler motorun çalışması anında yağa karışabilirler. Bu yabancı maddelerin bir kısmı kartere çöker,yağ süzgeci ve tapa mıknatısı tarafından tutulur.Daha küçük zerreler ise yağlama sistemine karışmadan filtre tarafından süzülerek sisteme zarar vermeleri önlenir.Tek parçalı ve elemanları değiştirilebilir tip kullanılabilir.Her iki tip filtrelerin değiştirme periyotları üretici firmanın bakım talimatlarında verilir.
Karter ve Karter Havalandırma
Karter motoru muhafaza altına alır ve motor yağına depo görevi yapar.Yağın soğutulması ve dinlendirilmesini de sağlar. Motor yağının ısınması sonucu meydana gelen buharlaşma ve kompresyon kaçağı nedeniyle karterdeki yüksek basınç motor sızdırmazlığını tehlikeye sokar.Bu basıncın yok edilmesi karter ile emiş hattı arasında arasındaki havalandırma filtreleri sayesinde gerçekleşir.Havalandırma filtresi üzerindeki basınç ayar valfi karter basıncı arttığında diyafram vasıtasıyla açılarak emiş hattını açar ve basınç dengelenmiş olur.Karter havalandırmasının da diyafram arka yüzü atmosfere bir delik vasıtasıyla açılır.Yağ süzgecinin bakımı ile birlikte bu deliğinde açık olması sağlanmalıdır.
Sayfa 2
|